Досвід ядерних переговорів з Іраном у 2013-2015 роках: уроки для адміністрації Джо Байдена (науково-дослідна стаття)

https://doi.org/10.23939/shv2021.02.016
Надіслано: Травень 04, 2021
Прийнято: Жовтень 01, 2021
Автори:
1
Middlebury Institute of International Studies

У статті наголошується на важливості розв’язання проблеми іранської ядерної програми під час президентства Джо Байдена і пропонується використати досвід минулих ядерних переговорів з Іраном з метою знайти вирішення цього питання. У статті відзначено, що її метою є проаналізувати досвід ведення минулих переговорів щодо врегулювання проблеми іранської ядерної програми та перспективи практичного застосування цього досвіду для вирішення даної проблеми у майбутньому. У статті були застосовані метод системного аналізу, метод порівняльного аналізу та метод контент-аналізу. У статті розглядається досвід переговорів з Іраном щодо його ядерної програми, які відбувалися у 2013-2015 роках та успішно завершилися підписанням ядерної угоди з Іраном – Спільним всеосяжним планом дій (СВПД). Зроблено висновок, що передумови для ядерних переговорів з Іраном усередині 2010-х років значно відрізнялися від ситуація довкола іранської ядерної програми, яка склалася на початку 2020-х років і на початку президентства Джо Байдена. У статті відзначено, що на відміну від середини 2010-х років, на початку 2020-х років міжнародна спільнота і навіть союзники країн НАТО не мали єдиної позиції щодо іранської ядерної програми, і крім того, адміністрація Джо Байдена зіткнулася з більш розвинутою і сучасною ракетно-космічною програмою Ірану, ніж адміністрація Барака Обами. У статті доведено, що ці дві головні перешкоди (відсутність єдиної міжнародної позиції щодо іранської ядерної програми і знано більш розвинута ракетна програма) завадили адміністрації Джо Байдена повернути США до СВПД одразу після президентської інавгурації у січні 2021 року. У статті також відзначено іншу перешкоду для відновлення СВПД, а саме: регіональну політику Ірану, яка шкодить інтересам США, а також їхнім партнерам на Близькому Сході. У статті згадано, що ця перешкода вже була за президентства Барака Обами і не завадила досягнути СВПД. У статті зроблено припущення, що подібним чином адміністрація Джо Байдена могла б відкласти вирішення регіональних суперечностей з Іраном з метою закрити принаймні ядерне питання. У статті згадано, що незабаром минає термін дії деяких пунктів СВПД і це відкриває можливість для початку уже на даному етапі можливість переговорів щодо нової ядерної угоди з Іраном. 

Allison, G., Samore, G. (2014). New obstacles to negotiations arise – best analyses. Belfer Center. Retrieved from https://www.belfercenter.org/publication /best-analysis-iran-nuclear-framework

Barzegar, K. (2014, January 5). Iran’s Domestic Consensus Key to Nuclear Deal. Al Monitor. Retrieved from https://www.al-monitor.com/originals/ 2014/01/iran-nuclear-consensus-sanctions-congress.html

Borger, J. (2020, 22 April 22). Iran Reportedly Launches First Military Satellite as Trump Makes Threats. The Guardian. Retrieved from https://www.theguardian. com/world/2020/apr/22/iran-us-satellite-navy-boats-trump

Bunn, M. (2013, 9 December). Deal weakens Iran’s hard-liners and strengthens US interests. The Christian Science Monitor. Retrieved from https://www.csmonitor. com/Commentary/One-Minute-Debate-3-Views/2013/1209/3-views-on-the-Iran-nuclear-deal/Deal-weakens-Iran-s-hard-liners-and-strengthens-US-interests

Dagher, M. (2020, May 1). Iran Changes the Rules of the Game with Satellite Launch. The Washington Institute. Retrieved from https://www.washingtoninstitute. org/fikraforum/view/Nur-Satellite-Space-Missile-U.S.-Iran-Security

Fathi, N. (2006, 13 March). Iran Rejects Russian Offer to Defuse Nuclear Dispute. The New York Times. Retrieved from https://www.nytimes.com/2006 /03/13/world/middleeast/iran-rejects-russian-offer-to-defuse-nuclear-dispute. html

Fitzpatrick, М. (2020, November 30). Assassinating a scientist to kill the Iran deal. The International Institute for Strategic Studies. Retrieved from https://www.iiss.org/blogs/survival-blog/2020/11/assassinating-a-scientist-to-kill-the-iran-deal

Geranmayeh, E. (2020, June 23). Reviving the revolutionaries: How Trump’s maximum pressure is shifting Iran’s domestic politics. European Council on Foreign Relations. Retrieved from https://www.ecfr.eu/publications/summary/reviving _the_ revolutionaries_how_trumps_maximum_pressure_is_shifting_irans 

IAEA Board Report: Verification and monitoring in the Islamic Republic of Iran in light of United Nations Security Council resolution 2231 (2015). (2021, February 17). IAEA. 8 p. Retrieved from https://www.iaea.org/sites/ default/files/ 21/03/govinf 2021-15.pdf

Iran launches satellite-carrying rocket, fuels concerns (2021, February 2). The Arab Weekly. Retrieved from https://thearabweekly.com/iran-launches-satellite-carrying-rocket-fuels-concerns

Kalin, D., & Dadouch, S. (2018, May 8). Gulf Arab allies hail triumph after U.S. quits Iran deal. Reuters. Retrieved from https://www.reuters.com/article/us-iran-nuclear-gulf-reaction-idUSKBN1I93CU

MacAskill, E. (2010, 18 May). Iran faces fresh sanctions as Russia and China support UN resolution. The Guardian. Retrieved from https://www.theguardian.com/ world/2010/may/18/iran-un-sanctions-russia-china

Nikou, S. (2021, April 23). Timeline of Iran's Nuclear Activities. The Iran Primer. Retrieved from https://iranprimer.usip.org/resource/timeline-irans-nuclear-activities

Sinovets, P. (2013, 9 December).  Three Russian Myths About Iran. PONARS. Retrieved from https://www.ponarseurasia.org/memo/three-russian-myths-about-iran

Sinovets, P., & Gergieva, V. (2019). The EU and the Iranian Nuclear Programme: Is Venus Weaker Than Mars? UA: Ukraine Analytica, 4(18), 14- 20.

Wintour, P. (2020, 21 December).  EU foreign ministers pave way for revival of Iran nuclear deal. The Guardian. Retrieved from https://www.theguardian. com/world/2020/dec/21/eu-foreign-ministers-pave-way-for-revival-of-iran-nuclear-deal

US Intelligence Agencies Guarded On Iran In Annual Threat Assessment. (2021, May 2). Iran International. Retrieved from https://iranintl.com/en/world/us-intelligence-agencies-guarded-iran-annual-threat-assessment

Zavada, Y. (2018). Place and role of the Islamic Republic of Iran in the region of the Middle East. Humanitarian Visions, 1(4), 1- 6.