Based on the analysis of historical primary sources and early plans, the article addresses the problem of identification and functional features of defensive structures, fortification works, as well as civil, sacral, and economic buildings within the territory of the Halych Castle during the period of its active use as a defensive citadel, an economic-administrative center, and a judicial hub. The results obtained from the analysis of 15 selected significant objects make it possible to fully identify seven of them and to refine the localization of the remaining eight. The article proposes the unification of proper names of the objects, clarifies the relative chronology of their appearance and functional designation throughout their existence. A new interpretation of the text of the Lustration of the Ruthenian Voivodeship of 1661 is provided: the meanings of the terms “prymurovanyi mur” (reinforced wall), “shants novyi pered Novoiu Bramoiu” (new rampart in front of the New Gate), and “shants novyi pry Starii Bramii” (new rampart at the Old Gate) have been clarified, their locations identified, and respective proper names proposed: Reinforced Walls, Northern Angle, and Eastern Angle. The study establishes a rather dynamic transformation of the fortifications and the related relief of the starosty’s castle during the second half of the 16th century through the late 1650s. These changes included the replacement of wooden-and-earthen defensive works with stone fortifications, the appearance of a new entrance from the town side, the relocation of both defensive and residential-economic objects and their functions, as well as substantial advancements in the defense system. At the same time, large-scale earthworks were undertaken, which complicate the research and scholarly reconstruction of the earlier stages of the castle.
Archiwum Glowne Akt Dawnych w Warszawie. Archiwum Skarbu Koronnego. Zespół nr 7. 4: Inwentarze Starostw, 1495–1795. Sygn. 79 [H. 1]: Inwentarz, Regestra starostwa halickiego i kołomyjskiego, woj. ruskie, ziemia halicka (1534–1582). K. 96-99.
Archiwum Glowne Akt Dawnych w Warszawie. Zespół nr 4.7. Sygn. 49. S. 1-2. Dostęp: http://agadd.home.net.pl/metrykalia/4/7/sygn.%2049/pages/1_4_0_7_49_0012.htm
Archiwum Państwowe w Krakowie. Odział I. Zespół 684: Teki Antoniego Schneidera z lat 1773–1877. Teka PL 1145. Ark. 1 i zw.
Balińskie, M., Lipińskie, T., 1844. Starożytna Polska pod względem historycznym, geograficznym i statystycznym opisana. T. II. Warszawa.
Glówniejsze miasta w Galicyi. Halicz. Dodatek Tygodniowy do Gazety Lwowskiej, 1868, 16 maja, No. 18, s. 88–89.
Laszak, E., 2004. Działalność naukowa Aleksandra Czołowskiego (1865–1944). Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, s. 118.
Lustracja województwa, 1976. Lustracja województwa ruskiego 1661–1665. Cz. 3: Ziemie halicka i chełmska / Wyd. E. Arłamowska, K. Arłamowski, W. Kaput. Wrocław, s. 3.
Mańkowski, T., 1934. Płany dawnych zamków Halicza i Przemysla. Biuletyn Historii sztuki i kultury, II/4, Kraków, 290, tabl. XLVI, ryc. 2.
Pełeński, J., 1914. Halicz w dziejach sztuki średniowiecznej na podstawie badań archeologicznych i źródeł archiwalnych. Kraków, s. 200.
Prochaska, A., 1927. Hetman Stanisław Żółkiewski. Warszawa, s. 167–168.
Relacje arcybiskupów, 1937. Relacje arcybiskupów lwowskich 1595–1794. Wydał Teofil Długosz. Lwów, 208 s., s. 42–43.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, 1882. T. 3. Warszawa, s. 17–18.
Pirawski, T., 1893. Relatio status Almae Archidioecesis Leopoliensis. Wydał Korneli Juliusz Heck. Materiały Historyczne, T. 2. Lwów, s. 137.
Atlas ukrainskykh istorychnykh mist, 2018. Tom 2: Halych. Nauk. red. M. Kapral. Lviv, 2018. 54 s. + 11 originalnykh kart, 7 kart-rekonstruktsii, 8 vydiv mista.
Goshchynskyi, A., 2016. Halytskyi zamok u svitli inventariu 1767 r. Halych: zbirnyk naukovykh prats / za red. M. Voloshchuka, 1. Ivano-Frankivsk, s. 137–147.
Kapral, M., Stasiuk, A., 2022. Inventar Halytskoho zamku 1582 r. Halych. Zbirnyk naukovykh prats. Vyp. 7. Ivano-Frankivsk, s. 143–164.
Krekhovetskyi, I., 2021. Istoriia ta novi arkheolohichni doslidzhennia Halytskoho zamku. Mezhybizh. Nauk. visnyk z problem rehionalnoi istorii ta pamiatkoznavstva, 1–2. Materialy Arkheolohichnykh chytan v Derzhavnomu istoryko-kulturnomu zapovidnyku “Mezhybizh” 2016–2020 rr., s. 112–117.
LNB im. V. Stefanyka NAN Ukrainy. Viddil rukopysiv. – F. 141 (zbirka O. Cholovskoho). Op. 1. No. 2147. Ark. 3–7.
Lukomskyi, Yu., 1992. Zvit Arkitekturnoho zahonu Halytskoi arkitekturno-arkheolohichnoi ekspedytsii (HAAE) pro polovi doslidzhennia u 1991 r. Nauk. arkhiv viddilu Arkheolohii Instytutu ukrainoznavstva im. I. Krypiakevycha NAN Ukrainy. Lviv, 97 ark.
Lukomskyi, Yu., 1995. Zvit Arkitekturnoho zahonu HAAE pro polovi doslidzhennia u 1993–94 rr. Nauk. arkhiv viddilu Arkheolohii Instytutu ukrainoznavstva im. I. Krypiakevycha NAN Ukrainy. Lviv, 49 ark.
Lukomskyi, Yu., 1998. Zvit Halytskoi riativnoi arkheolohichno-arkitekturnoi ekspedytsii pro rezultaty polovykh doslidzhen na terytorii Starostynskoho zamku v m. Halych u 1997 r. Knyha I. Nauk. arkhiv viddilu Arkheolohii Instytutu ukrainoznavstva im. I. Krypiakevycha NAN Ukrainy. Lviv, 86 ark.
Lukomskyi, Yu., 2022. Do kontseptsii vyvchennia arkitekturno-arkheolohichnoho kompleksu Zamkova Hora u Halychi nad Dnistrom. Halych. Zbirnyk naukovykh prats / za red. A. Stasiuka, Ivano-Frankivsk: Lileia NV, s. 35–60.
Lukomskyi, Yu., Krekhovetskyi, I., 2024. Viizna bashta XVI–XVIII st. Starostynskoho zamku v Halychi. Rezultaty ta perspektyvy arkitekturno-arkheolohichnykh doslidzhen. Materialy i doslidzhennia z arkheolohii Prykarpattia i Volyni. Vyp. 28. Lviv, s. 199–220. https://www.inst-ukr.lviv.ua/uk/publications/materials/arch/?portfolioid=80
Nahirnyi, V., 2016. Nevidomyi plan Halytskoho zamku Antonii Heegerstain. M. Voloshchuk (red.). Halych. Zbirnyk naukovykh prats, 1, Ivano-Frankivsk: Lileia NV, s. 148–154.
Oprysk, V., 1998. Halytska tverdynia nad Dnistrom. Halytska Brama, 9. Lviv, s. 12.
Plan Halycha Mahovycha, 1795. Kriegsarchiv in Wien. Kartensammlung, HALICZ_NR_01_SIT_PLAN. https://uma.lvivcenter.org/uk/maps/34424
Stasiuk, A., 2010. Oboronozdatnist Halycha. Voienna istoriia Halychyny ta Zakarpattia. Nauk. zbirnyk. Materialy vseukrainskoi naukovoi konferentsii. Kyiv, s. 53.
Fedunkiv, Z., 2013а. Halytskyi zamok // Pamiatky Ukrainy. Naukovo-populiarnyi iliustrovanyi zhurnal No. 6 (189). Kyiv, s. 44–53.
Fedunkiv, Z., 2013b. Halytskyi zamok. Ivano-Frankivsk: Nova Zoria, 183 s.
Fedunkiv, Z., 2018a. Halytskyi starostynskyi zamok: rekonstruktsiia budivelnykh periodiv // Atlas ukrainskykh istorychnykh mist, 2018, T. 2: Halych. Nauk. red. M. Kapral. Lviv, s. 19–26.
Fedunkiv, Z., 2018b. Halytskyi Starostynskyi zamok: rekonstruktsiia budivelnykh periodiv. Atlas ukrainskykh istorychnykh mist, Tom 2: Halych / nauk. red. M. Kapral. Lviv.
Fedunkiv, Z., 2018c. Angul Halytskoho starostynskoho zamku. Halych. Zbirnyk naukovykh prats, Vyp. 3 / Za red. M. Voloshchuka. Ivano-Frankivsk: «Lileia-NV», s. 119–136.
Fedunkiv, Z., 2020. Oboronna arkhitektura Halycha nad Dnistrom. Ivano-Frankivsk, 367 s.