Інформаційна війна та її особливості на сучасному етапі (оглядова стаття)

https://doi.org/10.23939/shv2018.02.001
Надіслано: Жовтень 19, 2018
Прийнято: Листопад 14, 2018
1
Національний університет "Львівська політехніка"
2
Lviv Polytechnic National University

У статті автори розкривають суть інформаційної війни, акцентують увагу на основних розуміннях цього феномену. Наголошено, що в науковій літературі інформаційна війна трактується, зокрема, як: суперництво в інформаційно-психологічній сфері задля впливу і контролю над ресурсами; інформаційний вплив на прийняття політичних рішень; сучасний конфлікт, який притаманний для епохи постіндустріального суспільства; конфлікт, який передбачає використання інформаційної зброї та ін. Трактуючи інформаційну війну з позиції конфліктологічного підходу, автори з’ясовують відмінності між інформаційною війною і такими поняттями, як «психологічна війна», «збройний конфлікт», «кібервійна», «кібертероризм», «мережева війна», «хактивізм». Виокремлено суб’єктів та об’єктів інформаційної війни, виділено різноманітні форми інформаційних протистоянь. Автори характеризують основні цілі інформаційних воєн: контроль інформаційного простору; захист інформації; інформаційні атаки на суперника; підвищення ефективності збройних сил та ін. Значну увагу звернено на аналіз інформаційної зброї. Автори виокремлюють її основні характеристики та переваги порівняно з традиційною зброєю, конкретні форми її використання. Показано відмінності між оборонною та наступальною інформаційними війнами. Виділено основні принципи ефективності інформаційних воєн, зокрема: прикладання максимуму зусиль задля розширення інформаційного простору зі збереженням контролю; здійснення інформаційного впливу на найуразливіші елементи інформаційної системи противника; здійснення протидії та контрдії інформаційному впливу ворога та зменшення сфери його поширення; застосування комплексного підходу під час формування стратегії інформаційного протиборства (поєднання методів інформаційної війни з економічними, військовими, політичними та іншими чинниками).

 

Belonozhkin, V., Ostapenko, H. (2009). Informational Aspects of Countering Terrorism. [In Russian]. Мoscow: Goryachaya liniya-Telekom.
Chukhlib, T. (2004). The Father of “Psychological Wars”. [In Ukrainian]. Newspaper “Day”. Retrieved from http://day.kyiv.ua/uk/article/ukrayina-incognita/batkopsihologichnih-viyn
Clarke, A., Knake, R. (2010). Cyber War. New York: Harper Collins Publishers.
Cyberwar (2010). The Economist. Retrieved from http://www.economist.com/node/16481504?story_id=16481504&source=features_box1
Gor, A. (2008). Attack on the Mind. [In Russian]. Moscow: Amfora.
Denning, D. (1999). Activism, Hacktivism, and Cyberterrorism: The Internet as a Tool for Influencing Foreign Policy. Nautilus Institute for security and sustainability. Retrieved
from http://nautilus.org/global-problem-solving/activismhacktivism-and-cyberterrorism-the-internet-as-a-tool-for-influencing-foreign-policy-2/
Denysenko, I. (2008). Modern Warfare: New Approaches and Interpretations. [In Ukrainian]. In Visnyk of V. N. Karazin Kharkiv National University. Series: “Questions of political science”, Issue 12, №810, 212–218.
Edelstein, A. (1997). Total Propaganda. From Mass Culture to Popular Culture. New York: Lawrence Erlbaum Associates.

Korovin, V. (2009). The Main Military Secret of the United States. Network Wars. [In Russian]. Moscow: Yauza: Eskmo.
Mahda, E. (2014). Challenges of the Hybrid War: Information Dimension. [In Ukrainian]. Scientific notes of the Institute of Legislation of the Verkhovna Rada of Ukraine, No. 5, 138–142.
Manuylo, A., Petrenko, A., Frolov, D. (2004). State Information Policy in the Conditions of Information-Psychological Conflicts of High Intensity and Social Danger:Tutorial. [In Russian]. Moscow:MIFI.
Merezhko, O. (2009). Problems of cyberwarfare and cyber security in international law. [In Ukranian]. YUSTINIAN. Retrieved from http://www.justinian.com.ua/article.php?id=3233
Pocheptsov, H. (2013). Semantic and Information Wars: Finding Differences. MediaSapiens. [In Ukrainian]. Retrieved from http://osvita.mediasapiens.ua/ ethics/manipulation/smislovi_ta_ informatsiyni_viyni_ poshuk_vidminnostey/
Rastorguyev, S. (2003). The Philosophy of the Information War. [In Russian]. Moscow: Moscow Psychological and Social Institute.
Sasyn, H. (2015). Information War: the Essence, Meansof Realization, Results and Possibilities of Counteraction (on the Example of Russian Expansion into Ukrainian Space). [In
Ukrainian].In Hrani, No. 3, 18–23. Retrieved from http://nbuv.gov.ua/j-pdf/Grani_2015_3_5.pdf
Shpyha, P., Rudnyk, R. (2014). The Main Technologies and Patterns of Information Warfare. [In Ukrainian]. Problems of international relations, №. 8, 326–339.
Solov’yva, A. (ed.). (2004). Political Communications: Textbook for University Students. [In Russian]. Moscow: Aspect Press.
Toffler, E. (2003). New Power Paradigm. Knowledge, Wealth and Power. [In Ukrainian]. Kharkiv: Akta.
Trebin, M. (2005). Wars of the XXI century. [In Russian]. Moscow: AST; Minsk: Harvest.
Trebin, M. (2013). The Phenomenon of Information Warfare in a Globalizing World. [In Ukrainian]. In Visnyk of Yaroslav Mudryi National Law University. Series: Philosophy, Philosophy of Law, Political Science, Sociology. Law, No. 2(16), 188–198.
Troitskiy, M. (2002). The Concept of “Programming Leadership” in the US Euro-Atlantic Strategy. [In Russian]. Pro et Contra, no. 4, 86–103.
Tsyganov, V. (2007). Information Wars in Politics. [In Russian]. Moscow: Academic project.
Valiushko, I. (2015). Evolution of Information Warfare: History and Modernity. [In Ukrainian]. In Historical and Political Studies. Series: Political Sciences, №2, 127–134.
Vasilenko, I. (2010). Political Philosophy. [In Russian]. Moscow: Infra-M.